W przypadku, gdy zostanie wywiedziona skarga do Sądu na bezczynność organu w zakresie udostępnienia informacji publicznej, organ, za pośrednictwem którego składana jest skarga, może w ramach autokontroli uznać jej zasadność. Jaka jest w takiej sytuacji dalsza procedura postępowania?
Po myśli art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej: przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi. Uprzednio obowiązujące brzmienie art. 54 paragraf 3 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wskazywało, iż organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy.
Obecne brzmienie przepisu w paragrafie 3 wskazuje, iż organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania. W przypadku skargi na decyzję, uwzględniając skargę w całości, organ uchyla zaskarżoną decyzję i wydaje nową decyzję. Uwzględniając skargę, organ stwierdza jednocześnie, czy działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio.
Paragraf 2 zaś stanowi, iż organ, o którym mowa w § 1, przekazuje skargę sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania. Skargę wniesioną za pośrednictwem konsula oraz skargę na decyzję wydaną przez ministra właściwego do spraw zagranicznych w zakresie spraw uregulowanych w ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, minister właściwy do spraw zagranicznych przekazuje sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie sześćdziesięciu dni od dnia jej otrzymania odpowiednio przez ministra właściwego do spraw zagranicznych albo konsula.
Par. 3 w/w artykułu odsyła wprost do paragrafu 2, który mówi o przekazaniu akt Sądowi. W innej sytuacji, nie przekazując akt do Sądu, organ naraża się na grzywnę. Potwierdza to wyrok NSA z dnia 13 maja 2014 r., sygn. II Oz 445/14, w którym Sąd ten wskazał, iż skorzystanie przez organ z uprawnienia do autokontroli, wynikającego z art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), nie oznacza automatycznego zwolnienia organu z obowiązków wynikających z art. 54 § 2 tej ustawy. W rezultacie, zaniechanie przekazania sądowi skargi, odpowiedzi na skargę i akt sprawy, po złożeniu wniosku na podstawie art. 55 § 1, wiązać się może, w zależności od okoliczności danej sprawy, z wymierzeniem organowi grzywny.
Ponadto, skarżącemu należy się zwrot kosztów postępowania po myśli art. 201 p.p.s.a.: zwrot kosztów przysługuje skarżącemu od organu także w razie umorzenia postępowania z przyczyny określonej w art. 54 § 3.
Tak też wskazał NSA w postanowieniu z dnia 22 stycznia 2015r., sygn. I Oz 27/15, w którym to sąd ten skonstatował: „…powyższe oznacza, że w okolicznościach niniejszej sprawy podstawę umorzenia postępowania sądowego stanowił fakt udostępnienia P. K. żądanych informacji już po wniesieniu przez niego skargi na bezczynność Wójta Gminy S., co było równoznaczne z jej uwzględnieniem, zgodnie z art. 54 § 3 p.p.s.a.
Rekapitulując, w sytuacji uznania zasadności skargi na bezczynność w zakresie udostępnienia informacji publicznej, organ ma obowiązek przekazania akt sprawy wraz ze swoim stanowiskiem do Sądu, w terminie 15 dni. Sąd ten z uwagi na bezprzedmiotowość postępowania umorzy postępowanie oraz zasądzi zwrot kosztów procesu, poniesionych przez skarżącego, którymi zostanie obciążony w całości organ, którego bezczynność była przedmiotem skargi.